ZAKARPACIE

Zamek Newicki

Historia Zamku Newickiego sięga XII wieku. Jego budowa wiązała się z aktywną prorosyjską polityką królów węgierskich, rosnącą rolą przełęczy i dróg prowadzących przez Karpaty na północ i wschód do Galicji. Wówczas zamek był niewielkim kopcem ziemnym, którego obwarowania składały się z rowów i fos.

W marcu 1241 r. Tatarzy mongolscy najechali Węgry i totalnie zniszczyli newską fortyfikację. W drugiej połowie XIII wieku zamek został odbudowany, a w 1279 r. król Węgier Laszlo IV (1274–1290) przekazał wszystkie posiadłości hrabstwa Ung i jego administrację wojewodzie siedmiogrodzkiemu Finti z klanu Obo.
Na przełomie XIII i XIV wieku na miejscu okrągłej wieży zbudowano nowy czworoboczny loch, a przy nim zbudowano studnię głęboką na 4,5 metra do zbierania wody deszczowej.
Nowa era w dziejach zamku rozpoczyna się w 1328 roku, kiedy to Karol Robert przekazał go w posiadanie rodu Drugettich. Akt darowizny został potwierdzony w 1343 roku przez nowego króla węgierskiego Ludwika I Wielkiego. Od tego czasu, aż do upadku twierdzy w połowie XVII wieku, właścicielem zamku byli Drugetti.
Do połowy XV wieku zamek Newicki był tylko nominalnie uważany za centrum panowania Drugettich na tych terenach. Tak naprawdę w imieniu rodu zarządzał nim kasztelan. Sytuacja zmieniła się, gdy wybuchła wojna domowa na Węgrzech w 1440 r., a Drugetti ponownie stali się prominentnymi postaciami w życiu politycznym kraju. Ciągłe potyczki zbrojne zmusiły właścicieli do znacznego wzmocnienia i rozbudowy twierdzy.
Prof. Eduard Balaguri, naukowiec Instytutu Karpat Użhorodskiego Uniwersytetu Narodowego, pisał o zamku, że badania archeologiczne i architektoniczne wskazują, że gdzieś na przełomie XV i XVI wieku zamek uzyskał nowoczesny wygląd. Badania pokazały, że po stronie wschodniej znajdowała się trzecia linia obrony, która składała się z szybów i konstrukcji drewniano-glinianych. Wały otaczały trapezoidalną przestrzeń z dwoma półkolistymi bastionami. Pozostałości tych szybów są dobrze widoczne nawet teraz. Pomiędzy drugą a trzecią linią obronną znajdowała się niewielka osada, w której mieszkała i pracowała ludność rzemieślnicza. W przypadku szturmu na zamek ludność ukrywała się za potężnymi murami zamkowymi. W 1879 r. obok zamku wybudowano Ogród Wagnerowski (na cześć węgierskiego naukowca Karla Wagnera) oraz zbudowano fontannę z naturalnym ciśnieniem wody.
W nocy 11 marca 2019 r. od burzy zawalił się dach trzypiętrowej wieży donżon.
W latach 2018-2020 pilnie prowadzono prace konserwatorskie zamku.

pl_PLPL